Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkmasının ardından 25 Mayıs 1919'da Havza'ya gitti. Atatürk'ün o dönem kaldığı Mesudiye Oteli olan bina, günümüzde Atatürk Evi Müzesi olarak yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret ediliyor.
Müzeda Atatürk'ün çalışma odasında Atatürk'ün balmumu heykeli, kendi el yazısıyla kaleme alıp dönemin Havza Kaymakamı Fahri Bey'e verdiği yazı, Havza Genelgesi'nin yayımlandığı telgraf cihazı sergileniyor.
Mustafa Kemal Paşa'nın yatak odasının yanı sıra Havzalılara hediye ettiği Cumhurbaşkanlığı forsunun teşhir edildiği müzede, duvarlarda da Milli Mücadele sürecinde Havza'nın öneminin anlatıldığı bilgi notları yer alıyor.
Müze görevlisi Rukiye Bulut, AA muhabirine, Atatürk'ün dönemin Mesudiye Oteli'nde 18 gün kaldığını söyledi.
Dönemin Kaymakamı Fahri Bey tarafından otelin boşaltılıp gerekli düzenlemelerin yapıldığını belirten Bulut, "Müzemiz iki katlıdır. Birinci katta çalışma odası, yatak odası ve Mustafa Kemal Paşa'nın Kurtuluş Yolu odası var. Üst katta ise etnografya odaları ve ilk kıvılcım odası bulunmaktadır." dedi.
Otelin 1922'de kamulaştırılıp belediye binası olarak kullanıldığını aktaran Bulut, Atatürk'ün çalışma odasının ise "Gazi odası" olarak ziyarete açık tutulduğunu, 1994 yılında ise binanın tamamının müze haline getirildiğini anlattı.
Milli Mücadele'nin ilk kıvılcımının bu binada yakıldığının altını çizen Bulut, "Havza Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuş. Giresunlu Topal Osman'ı buraya çağırmış Mustafa Kemal ve burada ilk kez görüşmüş. İtilaf devletlerinin el koyduğu silah mekanizmaları aslında Samsun'dan İstanbul'a gönderilecek fakat Paşa'nın talimatıyla gönderilmiyor. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Bayram Efendi'ye teslim ediliyor. İlk genelge olan Havza Genelgesi, buradan bildiriliyor. Hatta genelgenin bildirildiği orijinal maniple cihazı, çalışma odasında sergilenmektedir." diye konuştu.
Bulut, 1924 yılında Atatürk'ün ikinci kez Havza'ya Cumhurbaşkanı olarak geldiğine işaret ederek, şunları söyledi:
"Hatta bize forslu bayrak armağan etmiştir ve bunu armağan ederken şöyle hitap ediyor, 'Muhterem Havzalılar, ilk cüreti, ilk cesareti gösteren, ilk teşkilatı yapan sizlersiniz. İnkılap ve Cumhuriyet tarihinde kahraman Havza'nın büyük yeri vardır. Kalbi rabıtamı ebediyen saklayacak ve sizi hiç unutmayacağım'. Gerçekten de Havzalılar Ata'mızı hiç unutmaz. Her yıl 25 Mayıs'ta Mustafa Kemal Paşa'nın Havza'ya gelişini, Atatürk'ü Anma ve Termal Turizm Festivali etkinlikleri festivaliyle kutlamaktadır."
Bulut, müzenin hafta içi pazartesi hariç ziyarete açık olduğunu sözlerine ekledi.