Gramofon ustalarının son temsilcilerinden Özkan, 35 yıldır özel tasarımlar yapıyor

Koleksiyonunda, kendi tasarımı olan, yabancı ülkelerden gelen ve Osmanlı'dan kalan 100 gramofonu, 3 bin 500 taş plağı ve 300 kutu gramofon iğnesi yer alan Özkan, memleketi Erzurum'daki hayvanlarını satıp Muş'un bir köyüne gramofon götüren dedesinin mesleğini yaşatmak için mücadele ediyor.

Özkan, AA muhabirine, tarihi eserleri vatandaşla yeniden buluşturarak teknolojiyle mücadele ettiğini söyledi.

Mesleğine ilgisinin kaynağı olan dedesinin lakabının da "gramofon" olduğunu dile getiren Özkan, "1947'de rahmetli dedem Erzurum'dan Muş'a giderken hayvanlarını satıyor. Gramofonu alıp, köye onunla gidiyor. Köy yeni kurulduğu için herkese bir lakap veriliyor. Rahmetli dedeme de 'Gramofon Yusuf' diyorlar." dedi.

Dedesinin aynı zamanda gramofon çaldığını belirten Özkan, çocukken mekaniğe karşı bir sevgisi olduğu için dedesinin mesleğini sürdürmeye başladığını anlattı.

Özkan, 35 yıldır hem gramofon tamiri yaptığını hem de tasarladığını ifade ederek, 22 senedir de Kadıköy'deki dükkanında çalıştığını söyledi.

Gramofon tamiri yapan az sayıda usta kaldığını anlatan Özkan, şöyle devam etti:

"Geçen haftaya kadar 6 ustamı kaybettim. Şimdi parmakla gösterecek kadar usta kaldı. Bu işi sevmek lazım. Çırak olarak gelen önce 'Bana kaç para vereceksin?' diyor, 'Kaç gün tatil?' diye soruyor. Yani 'Usta ben bu işi öğrenmek istiyorum. Bana bunu öğretir misin?' demiyor. Böyle bir öğrenci de çırak olamaz. Ustalık da yapamaz, yetişemez. Başka sanatlarda da çırak yok. Herkes bilgisayar üzerine masabaşı iş istiyor. Kendi içinde bir sevgi olacak, bir ateş olacak."

Özkan, bu nedenle kızı ile oğluna bu mesleği öğrettiğini belirterek, tarihi gramofonları atölyesinde sergilediğini ve koleksiyonunda bulundurduğunu kaydetti.

Koleksiyonu hakkında bilgi veren Özkan, "Dükkanımda Osmanlı'dan kalanların yanı sıra 1915, 1920, 1930 ve 1940'lı yıllara ait Almanya, ABD, Hollanda, İsviçre, Fransa gibi farklı ülkelerin gramofonları mevcut. Mesela İngiltere, Osmanlı pazarı için çanta ve borulu gramofon yapmış. Burada yazılar Osmanlıcadır. Osmanlı pazarı için yapılan gramofonlar vardır, üzerinde Osmanlıca yazılıdır. İngiltere, zamanla Türkiye'de bu iş daha güzel yapılınca Türkiye'de gramofonların fabrikasını kuruyor. Türkiye'de de 'Sahibinin Sesi' markasıyla gramofonlar çıkarılıyor." ifadelerini kullandı.

Özkan, tarihi gramofonları onarırken parça bulmakta çok zorlandıklarını dile getirerek, bunun tamirinin çok hassas ve ince ayar gerektirdiğini belirtti.

O ayar tutturulamadığında gramofonun seslerini tam veremediğini vurgulayan Özkan, "Makine ile diyafram ikilisinin çok uyumlu olması lazım. Tereyağından kıl çeker gibi. İkisi çok güzel ve uyumlu olursa çok güzel ses verir. İnsanı büyüler ama biri bozuk biri sağlam olursa güzel ses vermez. Gramofona özen göstermek ve severek yapmak lazım. Ayarını da güzel yaptığın zaman keyiften geçilmez." diye konuştu.

Özkan, tamir yaparken adeta gramofonlarla konuştuğunu, paramparça olmuş bir cihazı onarmanın, tamir ve bakımını yaptıktan sonra da sesini dinlemenin kendisini mutlu ettiğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a özel tasarım

Mustafa Özkan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için özel bir gramofon yaptığını söyledi.

Birkaç denemesinin hoşuna gitmediğini dile getiren Özkan, şunları anlattı:

"Cumhurbaşkanı'mıza eşsiz bir gramofon yapmak istedim. Birinciyi, ikinciyi yaptım ama hoşuma gitmedi. Bir sefer kalemle çizim yaptım. O çizimde mobilya ustamızla beraber bir çalışma gerçekleştirdik. Bu gramofondan iki tane yaptım. Ona yapılan tasarımda cumhurbaşkanı forsu ve altın varaklar vardı. Gramofonun billur gibi bir sesi mevcut. Bunu yapmak yaklaşık 2 sene sürdü. Cumhurbaşkanı'mızdan randevu alarak özel tasarım gramofonu yılbaşında kendilerine sundum. Nadir bulunan bir taş plağı gramofonda dinlettim. Bundan dolayı çok teşekkür ettiler. Güzel bir anımız oldu."

Siyaset dünyasına özel tasarımlar da yaptığını ifade eden Özkan, şu anda MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli için gramofon hazırladığını ifade etti.

Özkan, Bahçeli'ye özel gramofonu iki yıl önce yapmaya başladığını belirterek, "Gramofonun üst bölümüne üç hilali koydum. Böylece güzel bir şekli oluştu. Ön tarafına da kurt resmi koyacağım. İnşallah tam olarak bittikten sonra da Sayın Bahçeli'ye bu hediyemizi götürüp en yakın zamanda vermeyi istiyorum." ifadelerini kullandı.